Najlepszy model zakupu energii dla firmy

Zakup energii w modelu Megawatowym oznacza, że odbiorca nabywa stałą moc (w megawatach) w każdej godzinie, która jest dostarczana przez określony czas.

Co to oznacza?

• Przykładowo: zabezpieczenie ceny dla 1 MW mocy na 24 godziny oznacza zużycie 24 MWh energii.
• Zabezpieczenie ceny dla 5 MW paska na Q1/2025 będzie oznaczać zabezpieczenie ceny dla 5 MW w każdej godzinie doby od 1 stycznia 2025 do 31 marca 2025 (równowartość 5 MW * 24h * 90 dni = 10.800 MWh energii w pierwszym kwartale 2025 roku).
• Wszelkie odchyłki od realnego zużycia energii będą rozliczane po spocie (Rynek Dnia Następnego) lub po cenach rynku bilansującego (RB). W związku z powyższym przyjąć należy, że zawsze będzie część energii kupowana/rozliczana po cenach SPOT czy Rynku Bilansującego
• Cenę finalną energii zawsze będziemy znać dopiero po okresie dostaw (np. w lutym będziemy znać cenę za styczeń itd.).

Model zakupu pasków megawatowych MW może być korzystny dla dużych odbiorców energii, takich jak przedsiębiorstwa produkcyjne, lub innych firm, które mają stabilne i przewidywalne zapotrzebowanie na energię. Jak wiemy, ceny Baseload (ceny w pasku) są niższe od cen Peakload (ceny w szczycie), tym samym sprzedawca energii nie przeniesie na nas kosztów profilu zużycia.

Należy też zauważyć, że w przypadku rozważania zakupów w oparciu o model corporate/virtual Power Purchase Agreement (c/v PPA), łatwiej rozliczyć cenę energii przy zastosowaniu zakupów MW (zabezpieczamy cenę dla konkretnej ilości energii dla danego okresu).

Model zakupu energii w procentach polega na zabezpieczeniu ceny określonego procentu zapotrzebowania na energię w danym okresie. Odbiorca zabezpiecza cenę nie na konkretną stałą moc w danym okresie w każdej godzinie jak w przypadku modelu megawatowym MW, ale na podstawie procentu swojego estymowanego zapotrzebowania w przyszłości.

Co to oznacza?

• Nawet w przypadku większego czy mniejszego zużycia w danym okresie w przyszłości co planowane, odbiorca zakupił % de facto tej realnej konsumpcji
• Zabezpieczenie ceny dla 25% wolumenu w Q1/2025 oznacza przyporządkowanie tej ceny do 25% realnego zużycia w styczniu, lutym i marcu. 
• Jeżeli firma planowała zużycia: styczeń 300 MWh, luty 200 MWh, marzec 100 MWh i przy takiej estymacji zabezpieczyła 25% wolumenu, to w przypadku realnych zużyć np. styczeń 200 MWh, luty 100 MWh i marzec 50 MWh de facto zabezpieczyła cenę dla wolumenów: styczeń: 50 MWh (25% * 200 MWh), luty: 25 MWh (25% * 100 MWh), marzec: 12,5 MWh (25% * 50 MWh).
• Zakup procentowy % oznacza, że cenę energii możemy znać na dużo przed dostawą (np. kupując w 2024 roku na 2027 rok, już teraz jesteśmy w stanie określić niezmienną cenę energii na 2027 rok).
• Niestety za takie podejście trzeba więcej zapłacić, bo ryzyko zmiennego wolumenu przenoszone jest na sprzedawcę energii (który bardzo często i tak zabezpiecza się, że zabezpieczona cena będzie tylko jeżeli zużycie będzie mieściło się w widełkach np +/- 20% prognozy, w przeciwnym razie odbiorca będzie musiał ponieść dodatkowe koszty).

Model procentowy może być korzystnym rozwiązaniem dla firm o zmiennym czy też trudnym do przewidzenia zapotrzebowaniu na energię. Również firmy, dla których stabilność budżetu i ceny energii jest bardzo ważna będą bardziej skłaniały się by chętniej ponieść wyższy koszt narzutu w ofertach sprzedawców.

Firma usługowa, której zapotrzebowanie na energię zależy od liczby pracowników i sezonowych wahań w projektach, może skorzystać z modelu procentowego zakupu energii. W miesiącach, kiedy zapotrzebowanie na energię jest wyższe (np. ze względu na intensywną realizację projektów), firma zużywa więcej energii, ale płaci zabezpieczoną cenę proporcjonalnie do swojego zapotrzebowania. Podobnie będzie w miesiącach o mniejszym zużyciu, zabezpieczona cena odniesie się do części ich realnego niższego zużycia.

Zasadniczo wybór oferty na zakup energii w transzach czy to w megawatowych (MW) czy w transzach procentowych (%) daje spore możliwości zarządzania ryzykiem zakupu. W obu przypadkach rozkładanie ryzyka w czasie może przynieść pewne korzyści. Należy jednak pamiętać, że wybór odpowiedniego modelu zakupu energii zależy od specyficznych potrzeb przedsiębiorstwa i charakterystyki zużycia energii w danej firmie. Model procentowy daje poczucie większej stabilności kosztów (ceny) energii), jest większa pewność co do realizacji budżetu na energię szczególnie przy trudnym do oszacowania zużyciu energii w przyszłości. Niestety za tą stabilność cen trzeba więcej zapłacić w relacji do zakupu pasm Megawatowych. Znowu zakupy Megawatowe dają niższe narzuty w ofertach sprzedawców energii jednak trudniej jest uzyskać pewność budżetową między innymi przez istotny wpływ cen spotowych czy cen rynku bilansującego na finalną końcową cenę energii.

Wybór odpowiedniego modelu może znacząco wpłynąć na koszty operacyjne firmy i budżet, dlatego warto dokładnie rozważyć swoje potrzeby przed podjęciem decyzji i dokonać szeregu analiz i obliczeń.

Chcesz dowiedzieć się więcej? Zobacz nasz artykuł o tym jakie znaczenie ma Analiza Fundamentalna w Decyzji o Zakupie Prądu czy Gazu